فهرست نامه‌های نهج‌البلاغه

این مقاله دربارهٔ فهرست نامه‌های نهج‌البلاغه است. برای آشنایی با نهج‌البلاغه و کلمات قصار آن، مدخل نهج البلاغه و کلمات قصار نهج البلاغه را ببینید.

فهرست نامه‌های نهج‌البلاغه به مجموع نامه‌های نهج‌البلاغه اطلاق دارد که امام علی(ع) آنها را عموماً برای کارگزاران حکومتی، فرماندهان نظامی و مأموران مالیاتی نوشته و بیشتر به مسائل حکومت‌داری و نحوه تعامل مسئولین حکومتی با مردم پرداخته شده است. این قسمت از نهج‌البلاغه ۷۹ بخش دارد که از ۱۲ وصیت‌نامه، سفارش و بخش‌نامه و ۲ فرمان، یک دعا، یک پیمان‌نامه و ۶۳ نامه مکتوب تشکیل شده است. نامه به امام حسن(ع)، نامه فرمان مالک اشتر و نامه به عثمان بن حنیف از معروف‌ترین نامه‌های نهچ‌البلاغه هستند. فهرست نامه‌ها به این شرح است:

  1. به مردم کوفه هنگام بیرون شدن از مدینه و عزم بصره
  2. به مردم کوفه پس از پیروزى بصره
  3. به شریح، قاضى خویش
  4. به یکى از امیران سپاه
  5. به اشعث پسر قیس
  6. به معاویه
  7. به معاویه
  8. به جریر پسر عبدالله. وقتی او را نزد معاویه فرستاد
  9. به معاویه
  10. به معاویه
  11. به لشکرى که به سروقت دشمن می‌رفت
  12. به معقل پسر قیس
  13. به دو تن از امیران سپاه
  14. به سپاهیان پیش از دیدار دشمن در صفین
  15. چون دشمن را آماده جنگ می‌دید
  16. هنگام آغاز نبرد
  17. به معاویه در پاسخ نامه او
  18. به عبدالله پسر عباس
  19. به یکى از عاملان خود
  20. به زیاد عامل بصره
  21. به زیاد
  22. به عبدالله پسر عباس
  23. سفارش او اندکى پیش از شهادتش
  24. وصیت او درباره دارائیش
  25. به کسى که او را براى گردآورى زکات می‌فرستاد
  26. به یکى از مأموران گردآورى زکات
  27. به محمد پسر ابوبکر
  28. به معاویه
  29. به مردم بصره
  30. به معاویه
  31. به فرزندش امام حسن (ع)
  32. به معاویه
  33. به قثم پسر عباس
  34. به محمد پسر ابوبکر
  35. به عبدالله پسر عباس
  36. به عقیل
  37. به معاویه
  38. به مردم مصر
  39. به عمرو بن عاص
  40. به یکی از عاملانش
  41. به یکی از عاملانش
  42. به عمر پسر ابوسلمه مخزومی
  43. به مصقله پسر هبیره
  44. به زیاد، آگاه کردن او از حیله معاویه
  45. به عثمان پسر حنیف
  46. به یکى از والیانش
  47. وصیت او به فرزندانش
  48. به معاویه
  49. به معاویه
  50. به فرماندهان سپاه
  51. به مأموران گردآورى خراج
  52. به امیران شهرها
  53. عهدنامه مالک اشتر
  54. به طلحه و زبیر درباره بیعت مردم با او
  55. به معاویه
  56. به شریح پسر هانى
  57. به مردم کوفه
  58. به مردم شهرها درباره جنگ صفین
  59. به اسود پسر قطیبه
  60. به عاملانى که لشکریان بر آنها گذر می‌کردند
  61. به کمیل پسر زیاد
  62. به مصریان درباره گماردن مالک اشتر
  63. به ابوموسی اشعری
  64. به معاویه
  65. به معاویه
  66. به عبدالله پسر عباس
  67. به قثم پسر عباس
  68. به سلمان فارسى
  69. به حارث همدانى
  70. به سهل پسر حنیف
  71. به منذر پسر جارود
  72. به عبدالله پسر عباس
  73. به معاویه
  74. پیمان میان ربیعه و یمن
  75. به معاویه
  76. به عبدالله پسر عباس
  77. به عبدالله پسر عباس
  78. به ابو موسى اشعرى
  79. به امیران لشکر

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ↑ دشتی، فرهنگ موضوعی کلیات نهج‌البلاغه، موسسه تحقیقاتی امیرالمومنین، ص۳۵۹؛ نهج البلاغه، ترجمه شهیدی،۱۳۷۷ش، مقدمه شهیدی، ص ید.
  2. ↑ رشاد، دانشنامه امام علی، ۱۳۸۰ش، ج۱۲، ص۱۹.

منابع

  • نهج‌البلاغه، ترجمه سیدجعفر شهیدی، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۷ش.
  • رشاد، علی‌اکبر، دانشنامه امام علی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۰ش،
برگرفته از «https://fa.wikishia.net/index.php?title=فهرست_نامه‌های_نهج‌البلاغه&oldid=660131»